Metal Dökümü
İnsanlık tarihinin en eski mesleklerinden olan dökümcülük insanların yaşamları için gerekli olan metalden mamul nesneleri üretme yöntemidir.
Ham metal külçelerinin ve hurda metal parçalarının ergitme ocaklarında eritilip, alaşım elamanları ilavesi ile istenen kimyasal analiz elde edildikten sonra kum, seramik ve metal kalıplara sıvı metal olarak dökülmesi, metallerin içine döküldüğü kalıplara uygun olarak şekillendirilmesidir.
Gerektiğinde uygulama alanlarına göre parçalara ısıl işlem ve koruyucu kaplama yapılarak nitelik kazandırılabilir.
Neden Önemlidir?
- İçinde bulunduğumuz modern çağa ait ürünler ve dolayısıyla sürekli gelişim metal döküm sektörü olmadan var olamayacağı için;Döküm sektörü otomotivden inşaata, madencilikten havacılığa onlarca sektör için, 1 gramdan hafif veya 300 tondan ağır olabilecek geniş bir yelpazede parça üretmektedir. Mutfak ve ev aletlerinden boru ve vanalara; uzay gemilerinden oyuncaklara; rüzgâr türbinlerinden tanklara; mobilyadan aydınlatma ekipmanına; her türlü kara, hava ve deniz ulaşımı araçlarından ağır sanayi makinelerine kadar, günlük hayatımızın içinde yer alan milyonlarca üründe döküm parçası yer almaktadır.
- Ülkemizin gelişimi ve kalkınmasında anahtar rolü oynadığı için; Üretiminin çeşitleri, boyutları, kalitesi, kullanım alanları ve ürün verdiği sektör çeşitliliği bakımından imalat sanayiinin temel endüstrilerinden biri konumundadır. Bu sebeple döküm, metallere en yüksek katma değer sağlayan üretim metodu olarak ön plana çıkmaktadır. Örneğin yalnızca demir ve çelik dökümü incelediğimizde, döküm parça üretiminin tonaj olarak miktarı toplam demir-çelik üretiminin %6'sına tekabül etmesine rağmen ürün kıymeti olarak %50'sine ulaşmaktadır.Dolayısıyla güçlü bir döküm sektörüne sahip olmadan kalkınmanın ve sanayinin sürdürülebilirliğinin sağlanması mümkün değildir.
- Stratejik öneme sahip olduğu için; Ülkeler için stratejik öneme sahip savunma ve ulaşım sanayilerine girdi sağlayan olmazsa olmaz sektörlerden biridir. Söz konusu sektörlerin döküm ihtiyacında dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla metal döküm sektörünün ilerlemesi, her dönemde ülke güvenliği ve gelişimine yönelik yatırımlarda stratejik öneme sahip olmuştur.
- Geri dönüşüm ile ekosisteme katkı sağladığı için; Metallerin sonsuz hayat döngüsüne sahip olduğu düşünüldüğünde dökümün, sürdürülebilir ekosistemler konusunda en ön sırada yer alan imalat sektörlerden biri olduğu açıktır. UNDP Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile birebir örtüşecek şekilde, dökümhanelerimiz her yıl tonlarca hurda metali geri dönüştürerek üretimlerini sürdürmektedir. Bunun yanında doğal kaynaklardan elde edilen döküm kumu gibi malzemeler de hem sektör içinde hem de diğer sektörlerde yeniden girdi olarak kullanılacak şekilde geri dönüştürülmektedir.
- Ülkemizin ekonomik hedeflerine ve cari açığın azaltılmasına yaptığı olumlu katkı için; 2011 yılından bu yana dünyada metal döküm üretimi ortalama yıllık %1 civarında artış göstermişken, Türkiye’de bu oran ortalama %7 olarak gerçekleşmiştir. Sektörümüz bir yandan dünya döküm üretimindeki payını artırmakta, diğer yandan üretim ve ihracat kıymetini artırmaya yönelik yatırımlar gerçekleştirmektedir. Üretiminin, hacim bakımından yaklaşık %60’ını, kıymet bakımından yaklaşık %70’ini ihraç ediyor olması cari açığa ve ülkemiz ekonomisine yaptığı olumlu katkıyı gözler önüne sermektedir.
Metal Döküm Sektörü Ürünü Kullanarak Üretim Yapan Sanayiler
- Otomotiv
- Savunma
- Havacılık
- Makine Üretimi
- Otomasyon (Robot)
- Ulaştırma
- Raylı Taşımacılık
- Enerji
- Petrol/Gaz
- Yapı/İnşaat
- Çimento
- Tarım
- Maden
- Çelik
- Sağlık
- Belediye Hizmetleri
- Su Şebekeleri
- Dayanıklı Tüketim Malları
- Beyaz Eşya
Metal Döküm Ürünleri ve Döküm Ürünü İçeren Malzemeler
- Otomobil, kamyon vb. her türlü kara ulaşım araçlarının motor blokları, aktarma organları ve gövdeleri
- Gemi makine ve aktarma organları, gövde parçaları
- Uçak jet motorları
- Füze, tank, silah, bomba parçaları
- Tren, tramvay vb. her türlü raylı taşımacılık araçları motor blokları ve fren aksamları
- Her sektörde üretim için kullanılan makine parçaları
- Her sektörde üretim için kullanılan otomasyon parçaları (robot parçaları)
- Tarım araç ve gereçleri
- Maden, petrol ve doğal gaz arama teçhizatı
- Nükleer ve yenilenebilir enerji tesis parçaları
- Enerji türbinleri
- Enerji dağıtım ağı kilit parçaları
- Trafo, jenaratör ve elektrik motorları
- Sağlık ürünleri (Görüntüleme cihazları dâhili parçaları, yapay uzuvlar vb.)
- İnşaat malzemeleri
- Radyatörler ve ısınma kazanları
- Su, kanalizasyon, vb. her türlü borular
- Yangın muslukları
- Pompa, vana, tapa ve su sayaçları
- Burç, dirsek, köşebent ve ara bağlantı elemanları
- Mobilya aksamı
- Beyaz eşya ve diğer ev eşyaları (Fırın, ocak, kahve makinesi vb. parçaları)
- Monitörler ve cep telefonları
- Oyuncaklar
- Takılar
- Heykeller
- Belediyelere ait park ve bahçe malzemeleri
- Rögar ve her türlü yer altı galeri kapakları
