TAYSAD Anketi: Otomotiv Tedarik Sanayisinde Alarm Zilleri Çalıyor. Yatırımlar durdu, istihdam kaybı hızlandı, rekabet gücü zayıflıyor.
Türkiye otomotiv tedarik sanayisi, yüksek iş gücü maliyetleri, baskılanan döviz kuru ve finansman zorlukları nedeniyle son iki yılda ciddi bir darboğazdan geçiyor. Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği’nin (TAYSAD) gerçekleştirdiği Rekabetçilik Anketi, sektördeki çarpıcı gerçekleri ortaya koydu.
En büyük sorun: İş gücü maliyetleri
Ankete göre, sektörün yaşadığı en büyük zorluk yüzde 92 oranla yüksek iş gücü maliyetleri oldu. Bunu yüzde 82,22 ile baskılanan döviz kuru ve yüzde 46,67 ile finansmana erişim güçlüğü takip etti. Bu koşullar altında sektör temsilcilerinin yüzde 74’ü bu yıl kapasite artırıcı yatırım planlamadığını belirtirken, firmaların yüzde 64’ü son bir yılda yüzde 10’un üzerinde istihdam kaybı yaşadığını ifade etti.
Birçok firmada kapasite kullanımı yüzde 70’in altına düşerken, siparişlerde de ciddi düşüşler yaşanıyor. Kaybedilen projelerin büyük kısmının Çin’e, ardından da Hindistan’a kaydığı görülüyor.
Yatırım rotası yurt dışına kayıyor
Anket sonuçlarına göre sadece yatırımlar durmakla kalmadı, yön değiştirdi. Katılımcıların yüzde 27’si yurt dışında tesis yatırımı planladığını bildirirken, bu yatırımların yöneldiği ülkeler arasında ABD, Çin, Fas, Romanya, Almanya, Doğu Avrupa ülkeleri ve Mısır öne çıkıyor.
TAYSAD: Destek şart, çözüm gecikmemeli
TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Birinci, anket sonuçlarının sadece bugünkü durumu değil, geleceğe ilişkin beklentilerin de zayıfladığını ortaya koyduğunu belirterek, “Sektörel ve yapısal önlemler vakit kaybetmeden devreye alınmalı” çağrısında bulundu.
İç pazarda artan maliyetler, finansman darboğazı ve döviz kurundaki dengesizliklerin tedarik sanayisini zorladığını belirten Birinci, özellikle iş gücü maliyetlerindeki artışın üretimin sürdürülebilirliğini tehdit ettiğini vurguladı. Birinci, istihdam ve ihracata dayalı döviz dönüşüm desteği önererek, şu ifadeleri kullandı:
“Otomotiv tedarik sanayi firmalarına, her 100 kişilik istihdam için belirlenecek ihracat tutarı karşılığında +1 puan döviz dönüşüm desteği sağlanırsa hem kayıtlı istihdam korunur hem de ihracat iştahı artar.”
Çin’den ithalat yüzde 156 arttı
TAYSAD verilerine göre, motorlu taşıtlar için parça ve aksesuarlar kategorisinde (GTIP 8708), Çin’den ithalat son 5 yılda yüzde 156 oranında artış gösterdi. Bu artış, Türkiye otomotiv tedarik sanayisi açısından ciddi bir yapısal tehdit oluşturuyor.
Yakup Birinci, bu konuda şu uyarıyı yaptı:
“Çin gibi ülkelerle rekabette korunmak adına yerlileşmeye dayalı teşvik sistemlerinin geliştirilmesi ve tedarikçi ile ana sanayi arasında adil fiyat mekanizmalarının kurulması büyük önem taşıyor. Aksi halde sanayimizin dışa bağımlılığı kritik seviyelere ulaşabilir.”
