Birleşik Krallık Uluslararası Ticaret Bakanı Liam Fox, Brexit sonrasında Türkiye-Birleşik Krallık ticari ilişkilerini değerlendirmek üzere, 18.06.2019 tarihinde, TOBB ev sahipliğinde iş dünyası ile bir araya geldi. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ‘ın da yer aldığı toplantıya sektörümüzü temsilen, Genel Sekreterimiz S. Koray Hatipoğlu katıldı.
Toplantı öncesi İngiltere Büyükelçiliği bünyesinde oluşturulmuş Brexit Bölüm Başkanı Paul Creary ve Bölüm Sorumlusu Richard Cox, Genel Sekreterimizle gerçekleştirdiği sohbette, Birleşik Krallık’ın Türkiye ile ticari ilişkilerine çok önem verdiğine dikkat çekerek, yalnızca birkaç ülkede bu şekilde bir bölüm kurulduğunu ve Türkiye’nin de onlardan biri olduğunu vurguladı. Sohbette döküm sektörü özelinde Türkiye’nin Birlieşik Krallık, AB ve Çin ile ilişkileri konusunda karşılıklı görüş alışverişinde bulunuldu.
“Ticarette Geriye Gitmeyelim”
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu toplantının açış konuşmasında, iki ülke arasındaki ticaretin geleceğinin ciddi bir belirsizlik içinde olduğuna dikkati çekerek, "Birleşik Krallık'ın AB’den anlaşmalı veya anlaşmasız ayrılığının, Türkiye ile iktisadi ilişkilerini olumsuz etkilememesini arzu ediyoruz. Ticarette geriye gitmeyelim." dedi.
Hisarcıklıoğlu, 19 milyar dolar civarındaki ticaret hacmimizi, ilk aşamada 30 milyar dolara çıkarıp daha fazlasını hedeflememiz gerektiğini, Türkiye’de 10 milyar dolar civarındaki Birleşik Krallık yatırımlarının, ülke ekonomisine ve geleceğine duyulan güvenin göstergesi olduğunu sözlerine ekledi. Türk girişimcilerinin de Birleşik Krallık’ta 2,6 milyar dolar civarında yatırım yaptığını, dolayısıyla Türkiye ile Birleşik Krallık önemli birer ticaret ve yatırım ortağı olduğunu belirtti.
Önümüzdeki dönemle ilgili olarak da "En uygun ticari model, serbest ticarettir. Türkiye ile Birleşik Krallık arasında serbest ticaret anlaşması bir an önce tamamlanmalıdır." İfadesini kullandı. Hisarcıklıoğlu, serbest ticaret anlaşmanın yalnızca gümrük vergileri ve kotaların azalmasını sağlamayacağını, aynı zamanda malların ve hizmetlerin önündeki tarife dışı engellerin aşılmasına da yardımcı olacağını sözlerine ekledi.
“Avrupa'nın İki Ucunda olan Türkiye ile Birleşik Krallık'ın İlişkilerine Çok Önem Veriyoruz”
Birleşik Krallık Uluslararası Ticaret Bakanı Liam Fox da iki ülke arasındaki ticaret ilişkisinin geçmişe dayandığını anımsatarak, son yıllarda Türkiye'nin, Birleşik Krallık'ın en önemli ticaret ortaklarından biri haline geldiğini, AB’den ayrılan bir ülke olarak bu ilişkilerin artık daha da önemsendiğini belirtti.
AB'den ayrılmalarıyla Gümrük Birliği'nden de ayrılacaklarına dikkati çeken Fox, “Artık bağımsız bir ticari sistem geliştirmek istiyoruz ve Türkiye bu konuda önemli bir partner olacak. Biz AB'deyken Türkiye'nin en önemli müttefiklerinden biri olduk, şimdi dünyadaki en önemli ortaklarından biri olacağız." dedi.
Fox, Birleşik Krallık'ın ihracatının yüzde 44'ünü AB ile yaptığını aktararak, AB ile ilişkilerin zarar görmesini istemediklerini ve makul bir anlaşmayla ayrılmanın kendileri için önemli olduğunun altını çizdi. "Brexit, Türkiye ile olan ilişkilerimiz için tehdit değil fırsattır." diye konuştu.
Birleşik Krallık ile Ekonomik İlişkilerimizi ve İşbirliklerimizi Geliştirmek İstiyoruz
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan da konuşmasında, Birleşik Krallık'ın, her zaman Türkiye'nin en önemli ticaret ortaklarından biri olduğunu ifade ederek, 11,1 milyar dolar ihracat ile Almanya’dan sonra ikinci sırada yer aldığını anlattı. Pekcan ayrıca Birleşik Krallık'tan 7,5 milyar dolar seviyesinde ithalat gerçekleştiğini belirterek, İngiltere'den özellikle teknolojik ürünlerde ithalat yapıldığını bildirdi.
Pekcan, Brexit konusundaki belirsizliklerin Türk iş dünyasını tedirgin ettiğini dile getirerek, şöyle konuştu: "Brexit süreci ister anlaşmalı ister anlaşmasız olsun, bizim ticari ilişkilerimize nasıl katkı yapabiliriz o yönde çalışacağız. Tabii ki beklentimiz anlaşmalı Brexit yönünde. İnşallah öyle olursa hepimiz çok daha rahat edeceğiz. 31 Ekim 2019’a kadar İngiltere ile AB ilişkimiz devam ediyor. Bu süreç sonundaki düzenlemeler konusunda biz de İngiltere Parlamentosunda atılacak adımları bekliyoruz. (AB ve İngiltere arasında) Anlaşmasız bir ayrılık bizim iş dünyamızı gerçekten çok olumsuz etkileyecek. Türkiye'nin ihracatının yüzde 25'ler civarında azalması beklenmektedir."
Toplantı sonrasında Liam Fox, katılımcılardan gelen soruları yanıtladı.
Anlaşmasız ayrılık olduğu taktirde Birleşik Krallık’ın basitleştirilmiş gümrük sistemine Türkiye’nin de dahil olması önerisi getirildi. Serbest Ticaret Anlaşması’nın öneminin tekrar vurgulanması üzerine Fox, “AB ile gümrük birliği bizim için iyi bir seçenek değildi. Serbest ticaret anlaşması için teknik ve politik anlamda ne yapılacağının garantisini veremem ama bu alanda çalışacağımızın garantisini verebilirim.” dedi.
İkinci bir referandum ihtimalinin sorulması üzerine Fox, bunun söz konusu olmadığını belirtti.
Süreç sonrasında küçük ve orta ölçekli ticaret kuruluşlarını destekleyecek bir plan olup olmadığı sorusuna da, hükumetin, gözle görülür bir ihracat kaybı olmaması için çalıştığı, bu kaybı önemsedikleri yanıtını verdi.
Birleşik Krallık’taki alıcılar tarafından Türk ihracat firmalarına süreçle ilgili sorular geldiğinin ve süreçle ilgili bir yol haritasının olup olmadığı sorusuna ise Fox, “ne zaman ayrılık olacak bu belli olmadan bir yol haritası çıkarmak zor görünüyor” yanıtını verdi.
