Emisyon Ticaret Sistemi (ETS), belirli bir sektörde veya ülke genelinde atmosfere salınan sera gazı miktarını azaltmak amacıyla kullanılan bir piyasa mekanizmasıdır. Bu sistem, kirliliği azaltmanın maliyet etkin bir yolunu sunarak, çevresel hedeflere ulaşılmasına katkıda bulunur. ETS, “cap-and-trade” (tavan ve ticaret) olarak bilinen bir sistemle çalışır. Devlet, toplam emisyon miktarına bir üst sınır (tavan) koyar ve bu emisyon miktarını temsil eden emisyon izin belgelerini sektörlere dağıtır. Şirketler, belirlenen sınırlar içinde kalmak zorundadır ancak ihtiyaç duydukları emisyon izinlerinden fazlasına sahiplerse bu izinleri piyasada satabilir veya başka şirketlerden emisyon izinleri satın alabilirler. Bu sistem, şirketlere daha az emisyon salmaları için ekonomik bir teşvik sağlar.
Çin’in ETS Kapsam Genişletme Planı
Uluslararası Karbon Hareketi Ortaklığı (ICAP) haberine göre ,9 Eylül 2024'te, Çin Ekoloji ve Çevre Bakanlığı (MEE), şu anda yalnızca enerji sektörünü kapsayan ETS’nin çimento, çelik ve alüminyum sektörlerini de içerecek şekilde genişletilmesini öneren bir taslak çalışma planı yayınladı.Plana göre “Çimento, Demir ve Çelik ile Alüminyum Endüstrilerinin Ulusal ETS’ye Dahil Edilmesi Çalışma Planı,” kamuoyu görüşüne 19 Eylül 2024'e kadar açık olup, yıl sonuna kadar nihai hale getirilip uygulanması beklenmektedir. İlk uyum süresi 2025 olarak planlanmıştır. Bu genişleme, ETS’ye 1.500 ek şirketin dahil olmasını sağlayacak ve böylece sistemin kapsadığı toplam CO2 emisyonunu 3 milyar ton artırarak küresel emisyonların yaklaşık %5’ine eşdeğer hale getirecektir.
Çin Emisyon Ticaret Sistemi Politika Reformlarının Ana Unsurları:
Kapsam Genişlemesi: ETS, çimento, çelik ve alüminyum sektörlerinden enerjiye dayalı ve süreç kaynaklı CO2 emisyonlarını kapsayacaktır. Alüminyum endüstrisi için ayrıca perflorokarbon (CF4) ve heksafloropropan (C2F6) emisyonları da dâhil edilecektir. ETS’de dolaylı emisyonlar kapsam dışında bırakılarak sistem uluslararası standartlara uyumlu hale getirilecektir. Bölgesel pilot ETS programlarının bir parçası olan üç sektördeki şirketler ETS’ye geçiş yapacaktır.
Aşamalı Uygulama: ETS, mutlak bir emisyon sınırı koymak yerine üretim çıktısına dayalı tahsisatlarla devam edecektir. Yeni sektörlerde iki aşamalı bir uygulama planlanmıştır. Aşama 1 (2024-2026) şirketlerin ETS’ye uyum sağlamalarını ve veri kalitesini artırmayı amaçlarken, Aşama 2 (2027’den itibaren) sistemi daha da sıkılaştırmayı ve geliştirmeyi hedeflemektedir. Tahsisat yöntemine dair daha ayrıntılı bilgilerin önümüzdeki aylarda açıklanması beklenmektedir.
Geliştirilmiş İzleme, Raporlama ve Doğrulama Yöntemleri: Çin, emisyonların doğru bir şekilde izlenmesini sağlamak amacıyla çimento, çelik ve alüminyum sektörlerinde izleme, raporlama ve doğrulama (MRV) yöntemlerini geliştirecektir. Enerji sektörüne benzer şekilde, kapsanan kuruluşlardan destekleyici kanıtlarla birlikte aylık emisyon raporları sunmaları istenecektir. Bu raporlar, ulusal, bölgesel ve yerel seviyelerde üç aşamalı bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır. MEE ayrıca, belirli sektörlerde emisyonların gerçek zamanlı izlenmesini sağlamak için online sera gazı emisyon izleme sistemlerini (CEMS) devreye almayı değerlendirmektedir; bu, raporlama verilerinin doğruluğunu artırmaya yardımcı olabilir.
2015’te başlayan veri toplama sürecinin ardından, MEE, çimento, çelik ve alüminyum sektörlerini ETS’ye dahil etmeye karar vermiştir. Yapılan değerlendirme; emisyon azaltım hedefleri, veri kalitesi ve uluslararası karbon düzenlemeleri gibi faktörleri kapsamaktadır. Bu karar, Çin’in sanayi sektörünün emisyon takibi için gerekli hazırlık düzeyine ulaştığını ortaya koymaktadır.
Çin'in bu kararı, ülkenin karbon emisyonlarını azaltma çabalarının bir parçası olarak görülmekte ve Avrupa Birliğinin uluslararası iklim hedeflerine adaptasyon sürecini hızlandırma çalışmasını sergilemektedir.
